Bacteriofagen: oude virussen, nieuwe hoop – mijn ervaring met een vergeten therapie
Een bijzondere ervaring met een vergeten therapie
Na jaren van terugkerende infecties door een resistente E. coli-bacterie leek ik vast te zitten in een medische impasse. Antibiotica hielpen niet meer, en ziekenhuisopnames volgden elkaar op. Totdat ik hoorde over een behandeling die voor veel mensen nog onbekend is: bacteriofagentherapie.
Dat is inmiddels enkele jaren geleden. De behandeling sloeg aan — en voor het eerst in lange tijd voelde ik me een stukje beter. Wat volgde, was 2,5 jaar zonder ziekenhuisopnames, iets wat ik niet meer voor mogelijk had gehouden.
In deze blog vertel ik wat bacteriofagen zijn, hoe ze werken, en waarom ik ze zie als een belangrijke stap vooruit in de strijd tegen antibioticaresistentie.
Wat zijn bacteriofagen?
Bacteriofagen (vaak kortweg fagen genoemd) zijn
virussen die bacteriën aanvallen. Ze zijn al miljarden jaren oud en komen overal voor: in water, in de bodem, op planten, en zelfs in ons eigen lichaam.
Het woord faag betekent letterlijk “bacterie-eter”, en dat beschrijft precies wat ze doen.Een bacteriofaag hecht zich aan een specifieke bacterie, injecteert zijn genetisch materiaal en gebruikt die bacterie als fabriek om zichzelf te vermenigvuldigen. Uiteindelijk barst de bacterie open — en sterft. De nieuwe fagen gaan dan verder op zoek naar andere bacteriën van precies hetzelfde type.
Fagen zijn ongelooflijk specifiek: één faag richt zich vaak alleen op één bacteriesoort of zelfs één bepaalde stam. Dat maakt ze anders dan antibiotica, die niet alleen één bacterie, maar ook veel nuttige bacteriën doden.
Een stukje geschiedenis
Bacteriofagen werden ruim een eeuw geleden ontdekt. In 1917 beschreef de Frans-Canadese onderzoeker Félix d’Hérelle hoe hij virussen had gevonden die bacteriën konden vernietigen. Al snel werden fagen op verschillende plekken in de wereld gebruikt om bacteriële infecties te behandelen.
Toen antibiotica hun intrede deden in de jaren ’40, raakte de fagentherapie in het Westen grotendeels in de vergetelheid. Antibiotica waren eenvoudig te produceren en werkten breed. Toch bleven wetenschappers in landen als Georgië en Polen fagen verder ontwikkelen.
Vandaag de dag groeit de interesse wereldwijd weer, omdat steeds meer bacteriën resistent worden tegen antibiotica. Onderzoekers zien fagen opnieuw als een veelbelovende, natuurlijke aanvulling op bestaande behandelingen.
Mijn ervaring met fagentherapie
Toen bij mij een resistente E. coli-bacterie werd vastgesteld, waren de mogelijkheden beperkt. Antibiotica hadden nauwelijks effect en ik was herhaaldelijk in het ziekenhuis opgenomen. De infectie kwam steeds terug en putte me uit.
Na eigen onderzoek ben ik in Tbilisi, Georgië uitgekomen, waar ik op eigen initiatief naartoe ben gevlogen voor fagentherapie. Er werd gezocht naar bacteriofagen die precies aansloten bij mijn specifieke bacteriestam. De behandeling werd zorgvuldig uitgevoerd — en met succes.
De infectie verdween, en ik bleef 2,5 jaar vrij van ziekenhuisopnames. Dat was een enorme verbetering in mijn kwaliteit van leven. Voor het eerst in lange tijd kon mijn lichaam een beetje tot rust komen.
Inmiddels opnieuw ziek
Helaas ben ik inmiddels opnieuw ernstig ziek, maar dit komt zeer waarschijnlijk dus niet meer door de E.coli bacterie, want die is niet meer traceerbaar.
Wel zien ze veel bacteriekolonies in de galwegen in de lever. In Amerika gaan ze proberen te achterhalen welke bacterie er in die bacteriekolonies zitten. Als deze bacteriekolonies niet bestreden worden, blijven de ontstekingen terugkomen. Antibiotica kunnen de kolonies niet meer goed bereiken, of de antibiotica zorgt voor zoveel bijwerkingen dat het gevaarlijk wordt. Fagen hebben geen bijwerkingen en een goede doordringbaarheid. Als een faag eenmaal in je lichaam zit, is dat blijvend. Aangezien het bestrijden van de bacteriekolonies dus een cruciale stap is richting genezing, hebben we samen met de artsen in Amerika besloten om bacteriofaagtherapie opnieuw in te zetten.
Wat zeker is: de bachteriofaagtherapie destijds heeft mij een lange periode van herstel en stabiliteit gegeven, iets wat geen andere behandeling daarvoor had bereikt.
Waarom bacteriofagen hoop geven
Fagen zijn geen wondermiddel, maar ze laten zien dat we op een andere manier met infecties kunnen omgaan. Ze werken gericht, natuurlijk en zonder de goede bacteriën te verstoren.
In een tijd waarin antibioticaresistentie wereldwijd toeneemt, is dat een veelbelovende richting.
Er loopt steeds meer onderzoek naar fagentherapie – naar combinaties met antibiotica, naar op maat gemaakte behandelingen, en naar manieren om deze therapie ook in West-Europa beter beschikbaar te maken.
Tot slot
Mijn ervaring met bacteriofagen is er één van hoop, rust en hernieuwde kracht, ook al is mijn gezondheid op dit moment opnieuw kwetsbaar.
De fagentherapie heeft bewezen dat deze “oude virussen” een waardevolle plek verdienen in de moderne geneeskunde.
Ze hebben mij laten zien dat genezing soms niet in het volledig verdwijnen van ziekte zit, maar in het terugwinnen van kwaliteit van leven — en dat is iets om dankbaar voor te zijn.